შინაარსზე გადასვლა

მილიოშ გიერგი ნიკოლა

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
მილიოშ გიერგი ნიკოლა


დაბადების თარიღი 13 ოქტომბერი, 1911(1911-10-13)
დაბადების ადგილი შკოდერი
გარდაცვალების თარიღი 26 აგვისტო, 1938(1938-08-26)[1] (26 წლის)
გარდაცვალების ადგილი ბარი ან ტურინი
ფსევდონიმი Migjeni
საქმიანობა პოეტი და მწერალი[2]
ენა ალბანური ენა
მოქალაქეობა  ალბანეთი
ხელმოწერა

მილიოშ გიერგი ნიკოლა (დ. 13 ოქტომბერი. 1911 — 26 აგვისტო. 1938) — საყოველთაოდ ცნობილი როგორც მიგიენი, ალბანელი პოეტი და მწერალი, რომელიც ითვლება X საუკუნის ერთ-ერთ ყველაზე მნიშვნელოვან ალბანელ მწერლად. მისი გარდაცვალების შემდეგ იგი აღიარეს როგორც ალბანური ლიტერატურის ერთ-ერთ ყველაზე გავლენიან მწერალად.

მიგენი მის მიერ განხორციელებული მოქმედებებიდან გამომდინარე რევოლუციური რომანტიზმიდან კრიტიკულ რეალიზმზე გადასულ პიროვნებად ითვლება. ის წერდა მისი სიცოცხლის წლებზე, მათ სიღარიბეზე, რთულ პირობებსა და გაჭირვებაზე. ამ საკითხში მისი ყველაზე გამორჩეული ნაწარმოებებია: „მოგვეცით დღეს ჩვენი ყოველდღიური პური“, „მკვლელი მზეთუნახავი“, „აკრძალული ვაშლი“, „სიმინდის ლეგენდა“, „გინდა ნახშირი? " და ა.შ. იგი კრიტიკულად ასაჯაროებდა მდიდარი ხალხის გულგრილობას, ღარიბი ხალხის ტანჯვისადმი.

მისი ნაწარმოებები განსაკუთრებით გავრცელდა მეორე მსოფლიო ომის შემდეგ, რამაც ძალიან დიდი გავლენა იქონია საზოგადოების ყველა ფენაზე. ამ საქმეში ნაწილობრივ კომუნისტებმაც მიიღეს მონაწილეობა. 1930 წელს, საბჭოთა კავშირმა დააცენზურა მისი ნაწარმოებები, ხოლო მეორე მსოფლიო ომის შემდეგ, კომუნისტებმა ნაწარმოებებს ცენზურა მოხსნეს.

ბიოგრაფია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

მისი გვარის პირველი წევრი გახლდათ მისი ბაბუა, იგი წარმოშობით ზემო რეკას რეგიონიდან იყო, XI საუკუნის ბოლოს გადავიდა შკოდერში, სადაც ეწეოდა აგურით ვაჭრობას. მოგვიანებით დაქორწინდა ფსოკ მილანზე, რომელიც წარმოშობით კუჩიდან, მონტენეგროდან გახლდათ. წყვილს ჰყავდა ორი ვაჟი გიერგი (მიგენის მამა) და კრისტო.[3][4]

მისი ბაბუა იყო ალბანეთის მართლმადიდებლური ეკლესიის დაარსებისას განხორციელებული კონგრესის ერთ-ერთი ხელშემწყობი. დედამისი სოფია კოკოში[5], წარმოშობით კავაჯიდან იყო, [6] იგი სწავლობდა სკუტარის კათოლიკურ სემინარებზე. რომელსაც ხელმძღვანელობენ იტალიელი მონაზვნები.[4] მისი დედის ბიძა იოვან კოკოში ასწავლიდა ბიტოლის მართლმადიდებლურ სასწავლებელში.[6] მილოშს ჰყავდა ძმა, რომელიც ბავშვობაში გარდაიცვალა და ოთხი და: ლენკა, ჯოვანკა, ცვეტკა და ოლგა.[3]

მიგენი დაიბადა 1911 წლის 13 ოქტომბერს ქალაქ შკოდერში, შკოდერის ტბის სამხრეთ-აღმოსავლეთ სანაპიროზე.[7][8]

ზოგიერთი მკვლევარი ფიქრობს, რომ მიგენი სერბული წარმოშობის იყო[9][10][11].[12] ზოგი ვარაუდობს, რომ მისი პირველი ენა სერბო-ხორვატული იყო.[13] ანგელინა ცეკა ლუარასმა, მიგენის უმცროსი დის, ოლგას ქალიშვილმა, თავის წიგნში Migjeni–Vepra, რომელიც სკანდერ ლუარასთან თანაავტორობით წერს, ახსენებს რომ მიგენი იყო ალბანური და არა სლავური წარმოშობის, ხოლო მიგენი ლაპარაკობდა მხოლოდ ალბანურ ენაზე, როგორც მშობლიურ ენაზე და მოგვიანებით ისწავლა სხვა ენებზე საუბარი.[14] ანჯელინა აცხადებს, რომ ოჯახი წარმოშობით ნიკოლას ოჯახიდანაა დებარიდან ზემო რეკას რეგიონი.[14] ანგელინა ამტკიცებდა, რომ ოჯახი ბევრ სლავურ სახელს იყენებდა მათი მართლმადიდებლური რწმენის გამო.[14]

სწავლობდა სკუტარის მართლმადიდებლურ დაწყებით სკოლაში.[15] 1923 წლიდან 1925 წლამდე სწავლობდა საშუალო სკოლაში ბარში, მონტენეგრო (ყოფილი იუგოსლავია), სადაც მისი და ლენკა გადავიდა საცხოვრებლად.[15] 14 წლის ასაკში, 1925 წლის შემოდგომაზე, მან მიიღო სტიპენდია მონასტერში (ბიტოლა) (ასევე ყოფილ იუგოსლავიაში), [15] სწავლა დაამთავრა 1927 წელს, [16] შემდეგ ჩაირიცხა წმინდა იოანე ღვთისმეტყველის მართლმადიდებლურ სემინარიაში. სწავლობდა ძველ საეკლესიო სლავურ, რუსულ, ბერძნულ, ლათინურ და ფრანგულ ენებს. უმაღლეს სასწავლებელში სწავლა განაგრძო 1932 წლის ივნისამდე.

1932 წლის 17 ივნისით დათარიღებულ პასპორტში მისი სახელი ეწერა როგორც Milosh Nikoliç, შემდეგ მან შეიცვალა სახელი და დაირქვა მილოშ ნიკოლა, რაც მას მასწავლებლად დანიშვნისას მიღებულმა ბრძანებულებამ აიძულა, რომელსაც ხელი მოაწერა განათლების მინისტრმა მირაშ ივანაიმ, 1933 წლის 18 მაისს.[3][3] 1937 წლის 26 იანვრით დათარიღებულ დაბადების შესწორებულ მოწმობაში მისი სახელი იწერება როგორც Millosh Nikolla.[3]

კარიერა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

1933 წლის 23 აპრილს იგი დაინიშნა მასწავლებლად სოფელ ვრაკეში ან[17] ვრაკაში, [18] შკოკერიდან შვიდ კილომეტრში, იგი აქ მუშაობდა 1934 წლამდე, სანამ სკოლა დაიხურა. მილიოშმა სწორედ ამ პერიოდში დაიწყო პროზაული ჩანახატებისა და ლექსების წერა.[18]

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  1. ↑ Мигени // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1969.
  2. ↑ http://www.wvi.org/albania/article/chains-poverty-albania
  3. ↑ 3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 Demo 2011.
  4. ↑ 4.0 4.1 Luarasi & Luarasi 2003, p. ?.
  5. ↑ Polet 2002, p. 710.
  6. ↑ 6.0 6.1 Tre "shokë": Migjeni, Pano e Dritëroi (4 January 2015).
  7. ↑ Elsie 2005, p. 138.
  8. ↑ Pipa 1978, p. 134.
  9. ↑ Vickers, Miranda; Pettifer, James (1997) Albania: From Anarchy to a Balkan Identity. London, England: C. Hurst & Co.. ISBN 978-1-85065-290-8. 
  10. ↑ Bahun, Sanja (2013). „The Balkans Uncovered: Toward Historie Croisée of Modernism“, The Oxford Handbook of Global Modernisms. Oxford, England: Oxford University Press. ISBN 978-0-19932-470-5. 
  11. ↑ (October 2013) The Oxford Handbook of Global Modernisms. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-932470-5. 
  12. ↑ (2010) „Millosh Gjergj Nikolla: We, the Sons of the New Age; The Highlander Recital“, Modernism – Representations of National Culture. Budapest, Hungary: Central European University Press. ISBN 978-9-63732-664-6. 
  13. ↑ (2010) „Millosh Gjergj Nikolla: We, the Sons of the New Age; The Highlander Recital“, Modernism – Representations of National Culture. Budapest, Hungary: Central European University Press. ISBN 978-9-63732-664-6. 
  14. ↑ 14.0 14.1 14.2 (2003) Migjeni–Vepra. Cetis Tirana, გვ. 7–8. „Është shkruar se nuk ishte shqiptar dhe se familja e tij kishte origjinë sllave, duke injoruar kështu faktet e paraqitura në biografinë e Skënder Luarasit, që dëshmojnë gjakun shqiptar të poetit nga familja dibrane e Nikollave dhe ajo Shkodrane e Kokoshëve.......gjyshi i tij vinte nga Nikollat e Dibrës......emrat me tingëllim sllav, duke përfshirë edhe atë të pagëzimit të Migjenit dhe të motrave të tij, nuk dëshmojnë më shumë se sa përkatësinë në komunitetin ortodoks të Shkodrës...... të ndikuar në atë kohë nga kisha fqinje malazeze.“ 
  15. ↑ 15.0 15.1 15.2 Elsie 2012, p. 308.
  16. ↑ Elsie 2005.
  17. ↑ Great Britain. Admiralty (1920). A Handbook of Serbia, Montenegro, Albania and Adjacent Parts of Greece. H.M. Stationery Office, გვ. 403. 
  18. ↑ 18.0 18.1 Robert Elsie (2005). Albanian Literature: A Short History. I.B. Tauris, გვ. 132–. ISBN 978-1-84511-031-4. 
მოძიებულია „https://ka.chped.com/w/index.php?title=მილიოშ_გიერგი_ნიკოლა&oldid=4662104“-დან